kızıl ordu ne demek?

Kızıl Ordu (Rusça: Рабоче-крестьянская Красная армия, Raboçe-krest'yanskaya Krasnaya armiya; RKKA, İşçilerin ve Köylülerin Kızıl Ordusu, veya Bolşevik Ordusu), 1946'ya dek Sovyetler Birliği'nin (SSCB) silahlı kuvvetleri. 1918'de, Rus İç Savaşı esnasında Bolşeviklerin silahlı kuvvetleri olarak kuruldu¹ ve 1922 yılında SSCB'nin resmî ordusu oldu.

"Kızıl" ismi işçi sınıfını temsil ediyordu. Bu ad 25 Şubat 1946'da Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri (Rusça: Вооруженные силы Союза Советских Социалистических Республик/Voorujenıye silı Soyuza Sovetskih Sotsialistiçeskih Respublik, Sovyet Ordusu; Советская Армия, Sovetskaya Armiya) olarak değiştirildi.

Tarihi

Kuruluşu

Kızıl Ordu, SSCB'nin ve daha sonra Bağımsız Devletler Topluluğu'nun ordusudur. 1917 Ekim Devrimi'nden sonra İmparatorluk ordusuna karşı savaşmak için 23 Şubat 1918'de işçi ve köylülerin düzenli orduda eğitime başlaması ile resmen kurulmuştur. Kurucusu daha sonra Stalin'e karşı yürüttüğü iktidar savaşını kaybedecek olan Lev Troçki'dir. Troçki önderliğindeki Kızıl Ordu, Çarlık yanlısı Beyaz Ordu'ya ve Beyaz Terör'e karşı mücadele etmiştir.

Kuruluşunda en etkin birimi süvarilerdi. Bunu gelişimi sırasında da korumuş ve tank, uçak, gemi gibi motorize birliklerini her zaman en etkin en güçlü birimi olarak tutmayı başarmıştır. Konvansiyonel gücün önemli bir bölümünü oluşturan kara ordusu da son derece gelişkin tank modelleri ve tank birlikleri yönünden dünyanın en güçlü askerî güçlerinden birini oluşturuyordu.

Orduda subay ağırlıklı askerler yetiştirilirdi. Sergei Bubka gibi subay ve ordu mensupları uluslararası sportif aktivitelerde önemli başarılara imza atmıştır.

İspanya İç Savaşında Alman-İtalyan destekli General Franco kuvvetlerine karşı Cumhuriyetçilere, Çin Devrimi sırasında Mao'cu Çin Kızıl Ordusu'na, Küba'nın Amerika'ya karşı direnişine, Vietnam Savaşı'nda Kuzey Vietnam'a, Kore Savaşı'nda da Kuzey Kore'ye katkıda bulunmuştur. İkinci dünya savaşı sonunda Doğu Almanya Silahlı Kuvvetlerinin donanımını ve eğitimini üstlenmiştir.

II. Dünya Savaşı yılları

Ordunun II. Dünya Savaşı'nda bütün halkı bünyesine alarak ülkeyi Moskova sınırlarına kadar gelmiş olan Alman işgalinden kurtarması ve ülkenin toparlanmasına yardım etmesi en parlak başarısı sayılır. Savaş yılları boyunca ülkenin tüm kaynaklarını seferber eden, topyekûn bir savaşı sürdüren Kızıl Ordu, Nazi Almanyası'nın yenilmesinde ve Almanya'daki Nazi rejiminin yıkılmasında etkili olan askerî güçtür. Avrupa'da 6 başkenti Nazi Almanyası'ndan almış bir ordudur ve Nazilerle esas olarak savaşan ordudur öyle ki Almanya, SSCB'nin dışındaki cephelerde toplam 69 tümen kullanmasına rağmen SSCB de kullandığı tümen sayısı 279'dur. Kızıl Ordu savaşın başında gelişmiş askeri teknolojiden, yeterli miktarda askeri araçtan ve mühimmattan yoksun olarak savaşmıştır. 1942 yılı ortalarına kadar esas olarak askerlerin ve Sovyet halkı zor şartlarda savaşmıştır. 11 milyon sivilin ölümü Sovyet halkının da zor şartlarda savaştığının kanıtıdır. Bu yıldan sonra kendi sanayisinde geliştirdiği tankları, uçakları, silahları ve mühimmatıyla savaşmıştır. Bu konuda ilerlemiş, o günün üretim koşulları derecesinde gerçekleştirmiştir. Ordu halkın da desteğini alarak Leningrad'ı 30 ay boyunca savunmuştur. Savaşın dönüm noktası; Almanların gerçek anlamda ilk defa esir verdikleri, 46.000 binadan 41.000'nin yerle bir olduğu, resmî rakamlara göre 750.000, batılı ülkelerin tahminine göre 1.000.000 insanın öldüğü tarihteki büyük direnişlerinden biri olan Stalingrad Muharebesi'dir. Almanların 6. Ordusu'nun tamamen yok olması (1943) dünyada Almanların yenileceğine dair ilk ciddi umudu doğurmuştur ki bütün II. Dünya Savaşının gidişatını belirlemiştir. Savaştan sonra 1946 yılında adı Stalin tarafından 'SSCB Silahlı Kuvvetleri' olarak değiştirilmişse de Kızıl Ordu olarak anılmaya devam etmiştir.

Askerî bölge (Военный округ)

1940 yılının Temmuz ayı başında toplam 17 askerî bölgeye ayrılmaktaydı:

Belarus Özel Askerî Bölgesi (Rusça: БОВО -Белорусский Особый военный округ/Belorusskiy Osobiy voyenniy okrug) (11.07.40 -)
Batı Özel Askerî Bölgesi (Rusça: ЗапОВО –Западный Особый военный округ/Zapadniy Ocobiy voyenniy okrug)
Kiev Özel Askerî Bölgesi (Rusça: Киевский Особый военный округ/Kievskiy Osobiy voyenniy okrug)
Arhangelsk Askerî Bölgesi(Rusça: АрхВО -Архангельский военный округ/Arkhangelskiy voyenniy okrug)
Transbaykal Askerî Bölgesi (Rusça: ЗабВО -Забайкальский военный округ/Zabaykalskiy voyenniy okrug)
Transkafkasya Askerî Bölgesi (Rusça: ЗакВО - Закавказский военный округ/Zakavkazskiy voyenniy okrug)
Kalinin Askerî Bölgesi (11.07.1940'e kadar fesh) (Rusça: КалВО -Калининский военный округ/Kalininskiy voyenniy okrug)
Leningrad Askerî Bölgesi (Rusça: ЛВО - Ленинградский военный округ/Leningradskiy voyenniy okrug)
Moskova Askerî Bölgesi (Rusça: МВО -Московский военный округ/Moskovskiy voyenniy okrug)
Odessa Askerî Bölgesi (Rusça: ОдВО - Одесский военный округ/Odesskiy voyenniy okrug)
Orlov Askerî Bölgesi (Rusça: ОрВО -Орловский военный округ/Orlovskiy voyenniy okrug)
Baltık Askerî Bölgesi (Rusça: ПрибВО -Прибалтийский военный округ/Pribaltiyskiy voyenniy okrug) (11.07.40'ta kuruldu, 17 Ağustos 1940'ta Baltık Özel Askerî Bölgesi (Rusça: ПрибОВО -Прибалтийский Особый военный округ))
Volga Askerî Bölgesi (Rusça: ПриВО -Приволжский военный округ/Privolzhskiy voyenniy okrug)
Merkezi Asya Askerî Bölgesi (Rusça: САВО -Среднеазиатский военный округ/Sredneaziaskiy voyenniy okrug)
Sibirya Askerî Bölgesi (Rusça: СибВО -Сибирский военный округ/Cibirskiy voyenniy okrug)
Kuzey Kafkasya Askerî Bölgesi (Rusça: СКВО -Северо-Кавказский военный округ/Severo-Kavkazskiy voyenniy okrug)
Ural Askerî Bölgesi (Rusça: УрВО -Уральский военный округ/Uralskiy voyenniy okrug)
Harkov Askerî Bölgesi (Rusça: ХВО -Харьковский военный округ/Kharkovskiy voyenniy okrug)